'Wat heb jij als jong en levenslustig persoon nou te zoeken bij een club die met de dood bezig is?’ Deze vraag wordt me geregeld gesteld. Ergens snap ik dat wel. Ik ben gezond en net 45, dus hopelijk is het levenseinde nog lang niet in zicht. En ja, ik hou van het leven. Juist daarom wil ik het op een goede manier afsluiten. Het levenseinde gaat niet alleen over de dood, maar over de kwaliteit van het laatste stukje van het leven. Als NVVE’er wil ik zelf de baas zijn over mijn leven én mijn sterven.

Twintig jaar geleden bracht de euthanasiewet ons een legale medische route naar een waardig sterven in eigen regie. De wet heeft het zelfgekozen levenseinde ook gemedicaliseerd. Medische problemen staan centraal en de dokter heeft het laatste woord. Voor ernstig zieke mensen die hun lijden niet langer verdragen, is die betrokkenheid van een arts logisch. De dokter die het ziekteproces van dichtbij meemaakte, is voor hen vaak een natuurlijke stervenshulpverlener. Ik vind het ook niet gek dat een dokter zelf beslist of hij bereid is om het leven van een ander te beëindigen. ‘U vraagt, de dokter draait’ tast de zelfbeschikking van een arts aan en is dus in strijd met onze eigen waarden.

Twintig jaar terug was deze wet het maximaal haalbare. Blijft het daar de komende twintig jaar bij? Ik vind het hoog tijd voor een volgende stap naar meer vrijheid van sterven: versterk de positie van mensen die willen sterven en doorbreek het monopolie van artsen op stervenshulp! Een arts heeft verstand van medische problematiek, niet van existentiële vraagstukken. De zin van het leven, de betekenis van de dood en de ervaring van het lijden zijn hoogstpersoonlijke kwesties, waar u en ik alleen zelf over kunnen oordelen.

Niet iedereen wil zijn arts met zijn zelfgekozen levenseinde belasten, maar ook niet iedereen is in staat zijn leven geheel in eigen regie te beëindigen. Daarom moet er werk gemaakt worden van een legale hulpverleningsroute, náást de medische en autonome route. Laat de euthanasiewet intact, maar zorg ervoor dat óók mensen die niet ziek zijn en dus niet voor euthanasie in aanmerking komen, kunnen kiezen voor een waardige dood in eigen regie. Zodat ze openlijk hulp kunnen vragen en ontvangen: morele hulp om tot een goed besluit te komen en praktische hulp bij het verkrijgen van de middelen voor een waardige dood.

Momenteel wacht in de Tweede Kamer het wetsvoorstel van Pia Dijkstra op behandeling. In dat voorstel kunnen ouderen die willen sterven maar niet voor euthanasie in aanmerking komen, hulp bij zelfdoding krijgen van hulpverleners die hiervoor speciaal zijn opgeleid. Toetsing blijft beperkt tot de criteria ‘vrijwillig’ en ‘weloverwogen’. Dit wetsvoorstel zien we, ondanks de beperkingen die het ook heeft, als belangrijke stap naar meer vrijheid van sterven. Daar maakt deze levenslustige vrouw zich sterk voor!